Energietransitie

Er is een nationaal Klimaatakkoord (op hoofdlijnen), coalitieafspraken zijn ‘groener’ dan ooit en ‘van het gas af’ klinkt nu ook buiten Groningen. Energietransitie staat prominent op de publieke agenda. De overgang naar volledig duurzame energiebronnen is de komende decennia een grote, gezamenlijke opgave. Van bestuurskamer tot buurtplein, het is van ons allemaal. De energietransitie vraagt een alerte overheid die verantwoordelijkheid neemt, zichtbaar een rol pakt en hierover helder is richting inwoners en partners. 

 

De praktijk van de energietransitie zit vol dilemma’s. Wie krijgt de rekening en wie pikt er welk graantje mee van de opbrengsten? Hoe kunnen overheden, markt en samenleving de lusten en lasten eerlijk verdelen? Hoe voeren we het gesprek met de opponent van windmolens, de idealist en de calculerende burger? Wat vraagt om strakke (overheids)regie en waar is ruimte nodig voor maatschappelijk initiatief of ‘groen’ sociaal ondernemerschap? Hoe werken we aan een ‘gezamenlijke taal’? Om er een paar te noemen die we tegenkomen. 
 
Het (her)kennen en kunnen duiden van zulke dilemma’s helpt bestuurders en andere betrokkenen bij het maken van goede afwegingen en keuzes. Door proactief, pragmatisch en doelgericht te verkennen hoe de energietransitie echt werkbaar wordt in de praktijk, bouwen we met publiek Nederland aan de kennis en slagkracht om de energietransitie echt werkbaar te maken. Daarvoor heeft een publieke organisatie volgens ons in ieder geval de ambities helder, randvoorwaarden in orde en focus scherp om de energietransitie vanuit een slim samenspel te organiseren.  
 

Ambities 

Wat is de lokale en/of regionale bijdrage aan de nationale energietransitie-opgave? Welke ‘spelers’ zijn er? Hoeveel energie moet duurzaam opgewekt worden? Hoe snel moeten wijken aardgasvrij worden? Hierover ontbreken nog vaak de inzichten voor het scherpstellen van ambities en opgaven op lokaal en regionaal niveau. Het te voeren gesprek om ambities helder te krijgen gaat daarmee over wat nodig is voor een gedeeld probleembewustzijn, gezamenlijk startpunt en wenkend perspectief.  
 

Randvoorwaarden  

Wanneer ambities en opgaven op lokaal en regionaal niveau scherp zijn en men met elkaar aan de slag wil, mogen de randvoorwaarden niet ontbreken. Denk aan het in huis hebben of halen van de juiste (schaarse) kennis en vaardigheden op het gebied van maatschappelijke transitie. Is op regionaal en lokaal niveau voldoende slagkracht beschikbaar in tijd, team en budget? In het licht van de energietransitie is de vertaling van politieke, ambtelijke en bestuurlijke prioriteit naar deze organisatorische randvoorwaarden cruciaal. 
 

Focus 

Op verschillende plekken zien we publieke organisaties die hun ambities en opgaven scherp hebben, de randvoorwaarden die ze nodig hebben en desondanks (zullen) vastlopen. Ze boeken weliswaar concrete resultaten in de stad of regio maar benutten hun voorsprong niet en de voortgang van de energietransitie komt in het geding. Focus helpt. Welke strategische keuzes maken we? Wat zijn onze sleutelprojecten? Welke partners zijn nodig? Waarmee stoppen we? Publieke organisaties die zichzelf en hun partners doorlopend zulke focusvragen stellen, zetten echte stappen in de energietransitie. 
 

Samenspel 

Of je als publieke organisatie nu net begint, al stappen zette of (ver)gevorderd bent: om de energietransitie werkbaar te maken in de praktijk, is het organiseren en onderhouden van een regionaal en lokaal samenspel nodig. Waarin aandacht is voor de technische, ruimtelijke, juridische, financiële aspecten en de mens & maatschappij-gerelateerde aspecten zoals opvattingen, drijfveren, communities en gedrag. Met balans tussen markt, samenleving en overheid. We helpen bestuurders en programmamanagers met het (letterlijk en figuurlijk) aan tafel krijgen van de juiste expertise en realisatiekracht op de juiste momenten. Om zo op regionaal en lokaal niveau dezelfde taal te kunnen spreken en concrete stappen in de energietransitie mogelijk te maken. 
 

Vak én drijfveer

Het op verschillende niveaus inspireren, organiseren, leiden en faciliteren van slim samenspel en transformatie vanuit publieke organisaties in maatschappelijke vraagstukken is ons vak. De maatschappelijke relevantie van de energietransitie is onze drijfveer.
 
Doorpraten over de energietransitie? Benieuwd hoe wij ons vak als organisatieontwikkelaars uitoefenen in het licht van de energietransitie? Neem dan contact met ons op. 
 

 

Bertram van der Wal

Organisatieontwikkeling

Leren & Ontwikkelen

Bijeenkomsten en Processen

Interim

Betrokken collega's zijn onder andere :

Dominique Diks
Jeroen Niemans
Ward Deckers
Isabel Lutz
Friso van Abbema