- 11 October 2021
- Romy Verstraeten

De gemeente Rotterdam werkt aan het verbeteren van de situatie van economisch daklozen. Een omvangrijke en diverse groep die geen eigen dak boven het hoofd heeft door gebeurtenissen in hun leven zoals een scheiding. Ze slapen bij bekenden op de bank of in hun auto. Vaak heeft dit allerlei kwalijke gezondheids- en sociaal maatschappelijke effecten tot gevolg. De gemeente kreeg de groep bankslapers de afgelopen jaren beter in beeld door onderzoek. Inzichten in de ervaren belemmeringen om een woonruimte te vinden van de doelgroep leidden tot verbeteringen in de dienstverlening. Veel economische bankslapers hebben een kleine tot geen ondersteuningsvraag en zijn meer gebaat bij een tijdelijk, veilig onderkomen. Voor deze groep ziet de gemeente Rotterdam de pilot flexwonen als mogelijk onderdeel van een structurele oplossing. Hiemstra & De Vries helpt de gemeente bij het vinden van een eerste locatie voor flexwonen in de stad én een algemeen plan met partners op als basis voor toekomstige locaties.
Het potentieel van flexwonen is groot. Tijdelijke huisvesting kan een doorbraak realiseren in het leven van economisch daklozen, het voorkomt grotere bestaansproblemen en kan helpen bij het tegengaan van leegstand. Ervaringsdeskundigen, woningcorporaties, zorgaanbieders en de gemeente Rotterdam zien deze potentie en willen dit mogelijk maken. Selectiecriteria zijn grotendeels vastgesteld, er is onderzoek gedaan naar de doelgroep en er is zelfs al een specifiek pand op het oog. Tegelijkertijd zijn er ook nog veel vragen. De doorstroming naar een structurele woning is cruciaal, de belasting voor de ontvangende buurt moet minimaal zijn, de woningen moeten voldoende woonkwaliteit bieden en verantwoordelijkheden rondom de tijdelijke huisvesting moeten worden verdeeld tussen partners. Er moet een aanpak komen die recht doet aan de problematiek, schaalbaar is en leidt tot inzichten voor de grotere doelgroep bankslapers.
De gemeente Rotterdam heeft ons gevraagd om dit vraagstuk op te pakken. Om namens de gemeente en met haar partners het voortouw te nemen in het effenen van de weg voor een succesvolle aanpak van politieke, juridische en praktische vraagstukken. In onze aanpak richten we ons op twee sporen om invulling te geven aan de randvoorwaarden voor flexwonen. Het eerste spoor ‘Leveren’ gaat over het realiseren van flexwonen voor in eerste instantie 60 van de circa 750 mensen die mogelijk voldoen aan de criteria voor flexwonen. Een relatief kleine groep, om te bezien of de verwachtingen van de pilot in praktijk haalbaar zijn. Het tweede spoor ‘Leren’ gaat over inzichten uit de pilot optillen naar een plan dat de Rotterdamse aanpak van flexwonen dat als basis voor samenwerking dient voor de inzet van diverse huisvestingsopties, zoals bijvoorbeeld toekomstige leegstaande sloopwoningen. Het proces dat daarbij doorlopen wordt bij de eerste flexwonen locatie is daarbij input voor een actiegerichte werkmethodiek om tot dit plan te komen.
Wij zijn ervan overtuigd dat leveren en leren op een klein schaalniveau de kans biedt om te laten zien dat flexwonen een duurzame oplossing is voor het voorkomen van grotere bestaansproblematiek en het tegengaan van leegstand. Daarom hebben wij in onze aanpak aandacht voor beide niveaus. Deze bestaan naast elkaar en versterken elkaar. Zo proberen wij een steentje bij te dragen aan het vinden van oplossingen voor de toenemende problematiek van dak- en thuisloosheid.