Nu de belofte waarmaken

Nu de belofte waar maken! In 2007 waren er nog discussies over het ‘opheffen van provincies’; in 2014 kozen provincies met Kompas voor focus op de ruimtelijke economische opgaven en kijk nu: Provincies krijgen dé rol om de grote ruimtelijke opgaven (met andere overheden) te realiseren. Een prachtige kans voor provincies .. maar er zal in bestuurskamers, door managers en professionals in provincies ook wel even geslikt worden …. nu moeten we de belofte ook waar gaan maken.

Er wordt een appèl gedaan op provincies om een stevige rol te pakken in de ruimte en toegevoegde waarde te leveren aan de grote verbouwing van Nederland. Hugo de Jonge verwacht van de provincies een meer sturende rol: sturen op aantallen, sturen op betaalbaarheid en sturen op voldoende bouwen voor aandachtsgroepen. Dat is de expliciete taak die De Jonge provincies wil geven schreef Binnenlands Bestuur Kennispartners in april 2022: “De minister heeft de afgelopen maanden bij provincies een ‘groot enthousiasme geproefd’ om met die taak aan de slag te gaan.“ Mooie woorden natuurlijk. De vraag die mij fascineert is: wat vraagt dit van provinciale organisaties om deze rol ook daadwerkelijk waar te maken?

Getriggerd door de prominente rol die provincies spelen in het regeerakkoord maakten Jeroen Niemans, Ward Deckers en ik voor de zomer van 2022 een rondje langs diverse provincies. Daar proefden we een worsteling over hun eigen rol in (toekomstige) ruimtelijke vraagstukken. Enerzijds is er de kans voor provincies om nu die stevige (sturende) rol in de ruimte te pakken. En anderzijds ook de twijfel die dit met zich meebrengt: “we moeten dit nu wel waarmaken!” Trekken we niet een te grote broek aan, en zijn we voldoende geëquipeerd om die rol te vervullen?

Wij spraken leiders in provincies over wat de forse ambities vragen van hun organisatie. Over aan de slag gaan, dealmaking en de noodzaak van een doe-mentaliteit. Natuurlijk ook over digitalisering: zonder goed datafundament op de verschillende opgaven, de competenties die te kunnen integreren zijn provincies nergens. BIJ12 speelt daar samen met provincies (mogelijk) een steeds belangrijkere rol in. En de spanning en de druk in de provinciale politiek die toeneemt nu er aan de horizon een verkiezing verschijnt. De volgende etappe in onze ambitie een bijdrage te leveren aan een succesvolle provincie die een stevige rol neemt in de grote ruimtelijke vraagstukken van morgen, was een directeurengesprek op 1 september bij de provincie Gelderland.

Op 12 januari 2023 is de volgende sessie bij de provincie Noord-Brabant. Wil je daar als provinciale beslisser aan deelnemen. Stuur een mail
naar jaring.hiemstra@hiemstraendevries.nl

Auteur: Jaring Hiemstra

Download hieronder de discussienotities met de provincies.